›Τι είναι το έκζεμα;
– Το έκζεμα είναι μια κατάσταση όπου το δέρμα του παιδιού απολεπίζεται και του προκαλεί κνησμό (φαγούρα). Οι γιατροί δε γνωρίζουν την ακριβή αιτιολογία του εκζέματος. Συχνά συμβαίνει σε παιδιά που έχουν αλλεργίες και μπορεί να εμφανίζεται και σε άλλα άτομα στην ίδια οικογένεια. Μια άλλη ονομασία για το έκζεμα είναι η ατοπική δερματίτιδα.
›Ποια είναι τα συμπτώματα του εκζέματος;
– Τα συμπτώματα του εκζέματος μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Έντονη φαγούρα
- Ερυθρότητα
- Μικρά εξογκώματα
- Το δέρμα να απολεπίζεται ή να σχηματίζει λέπια
Τα περισσότερα παιδιά μπορεί να έχουν τα πρώτα συμπτώματα του εκζέματος πριν την ηλικία των 5 χρόνων, συχνά ήδη από τη βρεφική ηλικία. Το έκζεμα μπορεί να εκδηλώνεται διαφορετικά ανάλογα με την ηλικία του ατόμου:
∴ Στα βρέφη το έκζεμα τείνει να εντοπίζεται κυρίως στις εξωτερικές επιφάνειες των άνω και κάτω άκρων, στα μάγουλα και στο τριχωτό της κεφαλής (η περιοχή της πάνας συνήθως δεν προσβάλλεται).
∴ Στα μεγαλύτερα παιδιά το έκζεμα προσβάλλει κυρίως τον λαιμό, τις καμπτικές επιφάνειες στους αγκώνες και πίσω από τα γόνατα, ενώ στους εφήβους μπορεί να παρουσιάζεται στους καρπούς, τα χέρια, τα αντιβράχια και το πρόσωπο.
∴ Στα μεγαλύτερα παιδιά και τους εφήβους το δέρμα μπορεί να γίνει τραχύ και σκούρο, ακόμα και να σχηματίσει ουλές από το έντονο και επίμονο ξύσιμο.
›Υπάρχει κάποιο διαγνωστικό τεστ για το έκζεμα;
– Όχι δεν υπάρχει, αλλά ο/η παιδίατρος είναι σε θέση να βάλλει τη διάγνωση από το ιστορικό και την επισκόπηση του δέρματος του παιδιού σας.
›Τι μπορώ να κάνω για να ανακουφίσω τα συμπτώματα του παιδιού μου;
– Χρησιμοποιήστε τα ειδικά προϊόντα για ενυδάτωση του δέρματος που σας συστήνει ο/η παιδίατρος σας. Συχνά συστήνονται κρέμες παχύρευστες, με όσο δυνατό λιγότερα συστατικά και χωρίς άρωμα. Επίσης προσπαθήστε να αποφύγετε παράγοντες που μπορεί να επιδεινώσουν το έκζεμα όπως:
- Την ξηροδερμία – χρησιμοποιείστε τουλάχιστον 2 φορές τη μέρα τις κρέμες ή αλοιφές που σας σύστησε ο/η γιατρός για την καλή ενυδάτωση του δέρματος του παιδιού σας.
- Την έντονη ζέστη ή τον υπερβολικό ιδρώτα
- Το ιδιαίτερα ξηρό περιβάλλον
- Τις καταστάσεις που προκαλούν στρες
- Τις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας
- Τα σκληρά προϊόντα καθαρισμού που περιέχουν σαπούνι και αφυδατώνουν το δέρμα
- Τα αρώματα
- Τα μάλλινα ή συνθετικά υφάσματα (όπως το πολυέστερ) και τα στενά ρούχα
›Πως θεραπεύεται το έκζεμα;
– Υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα του εκζέματος, αλλά θεραπεία γρήγορη και μόνιμη δεν υπάρχει. Ωστόσο τα μισά από τα παιδιά ξεπερνούν το έκζεμα καθώς μεγαλώνουν. Χρειάζεται επομένως μία διαφορετική θεώρηση, με αλλαγή στις καθημερινές συνήθειες περιποίησης του βρεφικού και παιδικού δέρματος.
Οι θεραπείες του εκζέματος περιλαμβάνουν:
- Ενυδατικές αλοιφές, κρέμες και λοσιόν ,
ανάλογα με την κατάσταση του δέρματος του παιδιού σας, την εποχή του έτους, τη συνοδό φαρμακευτική αγωγή. Αυτά τα προϊόντα βοηθούν να διατηρείτε το δέρμα καλά ενυδατωμένο. Συχνά βοηθά να επαλείφετε τα προϊόντα σε μισοσοβρεγμένο δέρμα μετά το βραδινό μπάνιο. Το πλύσιμο γίνεται καθημερινά με ειδικά προϊόντα που δεν αφυδατώνουν το δέρμα και σε φάσεις έξαρσης μπορεί να χρησιμοποιήσετε πιο ενισχυμένα σκευάσματα (τύπου bath oil με εμβάπτιση του παιδιού).
- Κρέμες ή αλοιφές με κορτιζόνη
– Αυτές δεν είναι σαν την κορτιζόνη από το στόμα που χρειάζεται να παίρνουν κάποιοι ασθενείς, ή τα στεροειδή που παίρνουν κάποιοι αθλητές παράνομα. Διεισδύουν στο δέρμα και απαλύνουν από την φαγούρα και την ερυθρότητα. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειασθεί θεραπεία με σιρόπι ή χάπια αλλά οι γιατροί προσπαθούν να ελαττώσουν τη δόση της κορτιζόνης και να τη σταματήσουν το συντομότερο δυνατό, διότι παρότι οι θεραπείες αυτές βοηθάνε, έχουν και σημαντικές παρενέργειες.
- Κρέμες με τοπική ανοσοτροποποιητική δράση
– χρησιμοποιούνται συχνά στις εξάρσεις μετά από τις κορτιζονούχες αλοιφές, για να συντηρήσουν το δερματικό φραγμό σε καλή κατάσταση και για να αποφεύγεται η συχνή ή παρατεταμένη εφαρμογή των σκευασμάτων με κορτιζόνη.
- Κρέμες ή αλοιφές με αντιβιοτικά
– χρησιμοποιούνται σε βλάβες επίμονες ή εκτεταμένες με πιθανή επιμόλυνση από σταφυλόκοκκο. Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να βοηθήσει και η εμβάπτιση του παιδιού σε χλιαρό μπάνιο με αραιωμένο διάλυμα χλωριούχου νατρίου (αλατιού) ή χλωρίνης.
- Αντιισταμινικά
– τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται για ανακουφίσουν τα παιδιά που πάσχουν από αλλεργίες. Αρκετές φορές μπορεί να απαλύνουν τον κνησμό στα παιδιά με έκζεμα, ιδιαίτερα κατά τις βραδινές ώρες και να διευκολύνουν έναν ήσυχο ύπνο.
- Μπορεί το έκζεμα να προληφθεί;
– Ίσως. Τα βρέφη που στην οικογένεια τους έχουν κάποιον άλλο με έκζεμα ή κάποια άλλη αλλεργία, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τα άλλα παιδιά να εμφανίσουν έκζεμα. Σε αυτά τα παιδιά, η εφαρμογή ενυδατικών προϊόντων στο δέρμα (από τη νεογνική κιόλας ηλικία) μπορεί να προλάβει την εμφάνιση εκζέματος κατά τον πρώτο χρόνο ζωής. Αλλά οι μελέτες δεν έχουν δείξει ακόμα, αν αυτό μπορεί να προλάβει την εμφάνιση του εκζέματος και αργότερα. Ο μητρικός θηλασμός είναι πολύ σημαντικός για την προφύλαξη των παιδιών αυτών. Κατά τον πρώτο χρόνο ζωής, αν η μητέρα σταματήσει το θηλασμό ή χρειασθεί συμπλήρωμα , συστήνουμε προληπτικά τη χορήγηση μερικά υδρολυμένου γάλακτος σε σκόνη.