Βήχας στα παιδιά

Ο βήχας είναι ένα σημαντικό αντανακλαστικό που μας βοηθάει να διατηρούμε τους αεραγωγούς μας καθαρούς. Ο βήχας επίσης αποτρέπει την εισρόφηση ξένου σώματος που είναι επικίνδυνη για τον οργανισμό μας. Είναι φυσιολογικό για τα παιδιά να βήχουν μία στο τόσο. Ωστόσο μερικές φορές ο βήχας μπορεί να είναι σύμπτωμα κάποιας πάθησης ή μιας κατάστασης.

 

Ο βήχας μπορεί να είναι ξηρός όταν δεν κινητοποιούνται φλέγματα και υγρός ή παραγωγικός, όταν παράγονται φλέγματα. Η χροιά του βήχα στο παιδί σας μπορεί να είναι διαφορετική, ανάλογα με το αν ο βήχας είναι ξηρός ή παραγωγικός. Μερικές φορές ο βήχας μπορεί να είναι ήπιος, άλλες φορές είναι δυνατός και επίμονος. Ο επίμονος βήχας μπορεί να δυσκολεύει το παιδί σας να αναπνεύσει.

Τι προκαλεί τον βήχα;

Οι πιο κοινές αιτίες του βήχα στα παιδιά είναι:

Λοιμώξεις των αεραγωγών ή του πνεύμονα (συμπεριλαμβανομένου και του κοινού κρυολογήματος)

Εισρόφηση ξένου σώματος

Άσθμα-αυτή είναι μια κατάσταση στον πνεύμονα που φέρνει συχνά επεισόδια βήχα και δυσκολίας στην ανάσα

Χρόνια ρινίτιδα

Άλλα προβλήματα στους πνεύμονες – συχνά τα παιδιά γεννιούνται με αυτά

Βήχας από συνήθεια- ο βήχας αυτός χαρακτηριστικά υποχωρεί όταν το παιδί κοιμάται

Και να μην ξεχνάμε το κάπνισμα (παθητικό ή ενεργητικό)

Υποτροπιάζων ή χρόνιος βήχας

Ο βήχας είναι το πιο συχνό σύμπτωμα παθήσεων του αναπνευστικού και υποδεικνύει διέγερση των υποδοχέων του βήχα στο φάρυγγα, και στους μεγάλους αεραγωγούς (τον λάρυγγα, την τραχεία ή τους μεγάλους βρόγχους). Στις περισσότερες περιπτώσεις τα επεισόδια του βήχα οφείλονται σε επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού από τους κοινούς ιούς του κρυολογήματος και δεν υποδηλώνουν κάποια σοβαρή παθολογία από το αναπνευστικό.

Η πρόκληση για τον κλινικό ιατρό είναι να αναγνωρίσει τα παιδιά με άλλες λιγότερο συχνές και κλινικά σημαντικές αιτίες χρόνιου βήχα, όπως:

μεταλοιμώδης βήχας από συγκεκριμένες λοιμώξεις (κοκκκύτης, μυκόπλασμα ή RSV)

άσθμα

χρόνιες πνευμονοπάθειες (κυστική ίνωση, πρωτοπαθής δυσκινησία κροσσών, ανοσοανεπάρκειες)

υποτροπιάζουσες εισροφήσεις (με ή χωρίς παλινδρόμηση των υγρών του στομάχου)

επίμονη λοίμωξη των βρόγχων

εισρόφηση ξένου σώματος

φυματίωση

ανωμαλίες των αεραγωγών (τραχειοβρογχομαλακία, τραχειοοισοφαγικό συρίγγιο)

Πότε θα πρέπει να επισκεφτώ παιδίατρο;

Θα πρέπει να επισκεφτείτε τον παιδίατρο άμεσα, αν:

Το παιδί σας είναι μικρότερο των 4 μηνών

‘Έχει δυσκολία στην ανάσα, θορυβώδη αναπνοή, ή αναπνέει πολύ γρήγορα

Ο βήχας εμφανιστεί μετά από επεισόδιο πνιγμονής κατά την ώρα της σίτισης, έστω και αν το επεισόδιο συνέβη μέρες ή και εβδομάδες πριν

Με το βήχα βγάζει φλέγματα πράσινα και κίτρινα ή αίμα

Αρνείται να πιεί υγρά για μεγάλα διαστήματα

Έχει πυρετό και είναι καταβεβλημένο

Βήχει τόσο πολύ που κάνει εμετό με το βήχα

Ο βήχας διαρκεί πάνω από 2 εβδομάδες

Θα χρειαστεί το παιδί μου εξετάσεις;

Μπορεί. Η γιατρός θα ρωτήσει για συμπτώματα και θα εξετάσει το παιδί σας. Μπορεί να χρειαστεί να κάνει εξετάσεις ανάλογα με την ηλικία και τα συμπτώματά του. Υπάρχουν διαφορετικές εξετάσεις που οι γιατροί μπορεί να κάνουν για να βρουν την αιτία του βήχα. Οι πιο συνηθισμένες είναι:

Ακτινογραφία θώρακα

Εξετάσεις για να διαπιστώσουν αν υπάρχει λοίμωξη, όπως να πάρουν δείγμα από το φάρυγγα, ή να πάρουν φλέγματα και να τα στείλουν για καλλιέργεια στο εργαστήριο. Μπορεί επίσης να χρειαστούν εξετάσεις αίματος.

Αναπνευστικές δοκιμασίες όπως η σπιρομέτρηση. Το παιδί φυσάει δυνατά διαμέσου ενός  σωλήνα σε ειδικό όργανο και η εξέταση δείχνει πως λειτουργούν οι πνεύμονές του. Τα περισσότερα παιδιά άνω των 5 χρονών μπορούν να εκτελέσουν τη σπιρομέτρηση.

Βρογχοσκόπηση– αυτή είναι μια διαδικασία όπου ο γιατρός χρησιμοποιεί ένα λεπτό σωλήνα με κάμερα στην άκρη του για να εξετάσει από μέσα τους αεραγωγούς του παιδιού σας. Αν βρεθεί κάποιο ξένο σώμα στη διάρκεια της διαδικασίας αυτής ο γιατρός μπορεί να το αφαιρέσει. Μπορεί επίσης να πάρει δείγμα από τις βρογχικές εκκρίσεις για εξετάσεις.

Μπορώ να κάνω κάτι για να μειώσω το βήχα του παιδιού μου;

Ναι. Αν ο βήχας του παιδιού σας οφείλεται σε κρυολόγημα, λαρυγγίτιδα ή άλλη λοίμωξη των πνευμόνων μπορείτε:

να του δίνετε να πίνει αρκετά υγρά που θα βοηθήσουν στη ρευστοποίηση των εκκρίσεων

να χρησιμοποιήσετε υγραντήρα στο δωμάτιό του ή

να καθίσετε μαζί του στο μπάνιο ενώ έχετε ανοίξει τη βρύση με το ζεστό νερό ώστε να δημιουργηθούν υδρατμοί

Υπάρχουν συγκεκριμένα πράγματα που δεν θα πρέπει να κάνετε, όπως:

Μη χορηγείτε φάρμακα μη συνταγογραφούμενα, για τον βήχα ή το κρυολόγημα στο παιδί σας, ειδικά αν είναι μικρότερο των 6 χρονών. Τα φάρμακα αυτά δεν είναι πιθανό να βοηθήσουν αλλά αντίθετα μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα ειδικά στα μικρά παιδιά.

Μη δίνετε ασπιρίνη ειδικά σε παιδιά μικρότερα των 18 χρονών . Η ασπιρίνη μπορεί να προκαλέσει μια επικίνδυνη κατάσταση που ονομάζεται σύνδρομο Rye σε νεαρά άτομα.

Πώς θεραπεύεται ο βήχας;

Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία που προκαλεί βήχα στο παιδί. Για παράδειγμα:

Κάποιες λοιμώξεις αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά. Αν η λοίμωξη προκαλείται από βακτήρια οι γιατροί μπορεί να τη θεραπεύσουν με αντιβιοτικά. Αν η λοίμωξη είναι ιογενής (όπως το κοινό κρυολόγημα) δεν θεραπεύεται με αντιβιοτικά.

Το άσθμα θεραπεύεται με εισπνεόμενα φάρμακα.

Αν το παιδί σας έχει κάνει εισρόφηση ξένου σώματος, οι γιατροί μπορούν να κάνουν βρογχοσκόπηση για να το διαγνώσουν και να το αφαιρέσουν από τους αεραγωγούς του παιδιού.

Οι γιατροί συνήθως δεν συνταγογράφουν φάρμακα που καταστέλλουν το βήχα του παιδιού. Τα φάρμακα αυτά δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά και μπορεί να έχουν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες στα παιδιά.